Reçete: Azerbaycan 1 - Türkiye 0

Teknik olarak nasıl bir yazı yazılır şu maçtan sonra bilmem. Sonuçta, bu takım Azerbaycan’a yeniliyorsa, sorun teknikten fazlasıdır. Zaten ilk 11’e şöyle göz attığımızda, pek itiraz edilemeyecek bir takım görüyoruz; belki Özer’e itiraz edilebilir… Ancak günümüzün modern 4-3-3’lerine bakacak olursak, Özer’in de mantıklı açıklaması var. Bu sistemin kenarlarında oynayan oyunculardan biri “tutucu” diğeri ise “akıcı” olmalıdır. Tutucudan kasıt; adı üstünde, topu ayağında tutabilen, bindiren bekine zaman ve alan kazandıran, gerekli zamanda içe hareketlenip “ortasaha gibi” oynayabilen, gerekli zamanda şut atan, ara pası bırakabilen kanat oyuncuları. Ülkemizde bu konuda Arda tektir yerli olarak. Genel olarak lige baktığımızda bu tarz oyunculara örnekler: Arda, Quaresma, Stoch, Tita ve Özer… Sonuçta Özer de, göz önünde olan oyuncular arasında, bu kategoriden bir oyuncudur. Yetersizdir ya da arkasındaki bek “ileri çıkamayan ve güvenini yitirmiş” Hakan Balta’dır diyerek, bu seçime yanlış diyebiliriz. Bence de yanlıştı, Sercan daha mantıklıydı…

Diğer seçenekler ise, ideal veya ideale yakın oyunculardı. Zaten, aslında takıma isim isim bakıldığında bir sorun çıkmaması gerekirdi. Ama çıktı… Çünkü sorun sadece teknik-taktik konularla açıklanabilecek düzeyde değildi... Emre’nin dillendirdiği üzere; takımda çok sayıda milli takım yorgunu, kendi kulüplerinde tartışılır vaziyette olan, baskıdan – eleştiriden yılmış, kendine güvenini kaybetmiş, Marmara Açıkları’na elinde oltayla yol almasına ramak kalmış oyuncular vardı… Bu durum tüm takıma yansıyor, birlikte hareket edilmiyordu sahada. Bir zaman sonra Türkiye formasyonu: “2 defans – Hamit – Azeri Defansına muz orta yapan kanatlar – Top bekleyen meraklı kalabalık” halini aldı… Bu maç bir bakıma milat kabul edilmelidir. Burada da Hiddink’in “asli görevi” devreye giriyor: Reçete yazmak… Bu ülkeye daha önce de, isim olarak dönemin büyüklerinden sayılan teknik direktörler gelmiştir: Derwall, Piontek… Onların Türk Futbolu’na vurdukları damga; “finallere götürmek” olmamış, yaptıkları darbelerle, yazdıkları “reçetelerle” ülke futbolunu değiştirmeleriyle olmuştur… Ben de Hiddink’ten bunu beklerim, yani “reçete yazmasını”… Ortada yürümeyen bir şeyler var ve birileri, bu yürümeyen ülke futbolunun “ikiye takması için”, itici güç olarak farklı hamleler yapması gerekiyor. Bu da şu ortamda Hiddink’ten başkası olamaz… Zaten kendisinin görevi; mevcut kadroyla şampiyonaya katılmanın ötesinden bir şeyler olmalı. Bu kısa vadeli mücadeleyi, daha az maaş alan ve daha az ismi duyulmuş her hangi bir teknik direktör de verebilirdi…

Milli Takım’a öncelikle bir “ekol lazımdır”… U17 Milli Takımı ile A Milli Takımı, felsefe ve sistem olarak “aynı dili” konuşmalı, bağlantılı hareket etmelidir. Geçtiğimiz Mayıs ayında U17 Avrupa Şampiyonası vardı, İspanya’nın kazandığı.... Birkaç maçlarını izlemiştim; A Takım’ın oynadığı sistemin aynısını oynuyorlar. Iniesta, Villa, Silva “yukarıda” ne oynuyorsa, aynı tarz ve düşünceye sahip küçük Iniestalar, Villalar, Silvalar, genç milli takımlarında da mevcut… Bize bakıyorum; U17 4-2-3-1 oynuyor, Ümit Milli baklava oynuyor, A Milli Takım her maç sistem değiştiriyor falan. Herkes ayrı telden, hiçbir koordineli çalışma yok… Bunu oturtmak, tabii öncelikle “alt yapı” sorununa da esaslı dokunmak lazımdır… Alt yapı sorunlarına “mağlubiyetler sonrasında” yakınan mantaliteden sıyrılıp, 3-2 yendiğimiz Belçika’nın yaş ortalamasına bakıp, “yolumuz yol mu?” diye iyi günde de sormalıyız kendimize. Bunu sorarken de “yabancı kontenjanı çok yahu” diye aynı klişelere takılmamalıyız. Son Avrupa Şampiyonası’nı ve Dünya Kupası’nı alan İspanya’da yabancı sınırlaması mı var? Ya da şöyle sorayım; Bojan Krkic’te ısrar eden Barcelona’nın, ondan daha iyisini almak için parası mı yok?

Mesele mantalitede, o değişmezse; yabancı sınırlaması daralsa dahi, kulüpler hazıra konmaya devam edecek; Necip, Ernst’le rekabet etmek yerine, Uğur İnceman’la rekabet edecektir… Federasyon, çeşitli organizasyon ve fikirlerle; kulüpleri genç oyuncu çıkartmaları adına teşvik etmelidir. Mesela; milli takım düzeyine gelmiş bir oyuncunun, milli maç primine ihtiyacı yoktur. Ona verilecek 100 bin’lik prim, o futbolcuyu yetiştiren kulübe verilebilir mesela, her galibiyette hatta milli takımda her oynayışında… Ya da, Türkiye Kupası’nın şeklini değiştirilir; o kupada “yabancı oynatmama” kuralı konur, 23 yaş altı “Türk oyuncularla” kurulu takımlarla oynanır... Yayın gelirlerinden de ödenek ayrılır, o kupada başarılı olan kulüpler maddi olarak da ihya edilir… Sorunu “yabancı kontenjanını daralt gitsinlerle” arayacak olursak, hiçbir zaman çözüm bulamayız… Öncelikle halk ve futbol yönetimleri olarak bunu “istememiz” gerekiyor…İstenmiyor, yönelinmiyorsa da; bu gibi faaliyetlerle "teşvik etme" yoluna gidilmelidir. Yoksa biz daha çok gurbetçi peşinde koşarız...