Yenilenmeyen Kazanma Planı

Slaven Bilic’in Hırvatistan günlerinde sıklıkla uygulamaya koyduğu bir oyun planı vardı. Hatta onlardan birini Arena’daki Türkiye maçında görmüştük. Savunma dörtlüsünü görünmez bir halatla birbirine bağlayıp, çok fazla ileri çıkartmadan çakılı oynatırdı. Ön taraftaki beşli de rakibe önde basarak rahatsız eder ve kazanılan toplarla direkt sonuca giderdi. Hal böyle olunca o savunmanın rakibine sadece pozisyon bilgisi ve fiziğiyle karşı koyması bile yeterdi, fazlası beklenmiyordu. O yüzden göze Gordon Schildenfeld bile güzel görünürdü.

Dün akşamki Beşiktaş stratejisi de böyleydi. O nedenle Fikirtepe çocuğu Ramon yedek kalmış, geri dörtlü fizik olarak güçlü oyunculardan seçilmişti. Ancak bir fark vardı… Serdar Kurtuluş’un sağ bek ayarları bir Corluka değildi. Hatta “Corluke” de, yani Eminönü versiyonu dahi değildi… Tigana onu ilk Beşiktaş’a geldiği dönemde, yaz aylarındaki sıradan hazırlık maçlarından birinde sağ bek oynatmıştı. Sadece 20-25 dakika… Ancak o süre bile, Tigana için “Serdar’dan sağ bek olmayacak galiba” tanısını koyması için yetti ve onu hiçbir resmi maçta sağ beke yazmadı. Hatta üçlü orta sahanın sağında oynaması bile, yine onun atletik defolarını ortaya çıkarıyordu. “Busquets rolünde” ise hiçbir sorun yoktu, hatta orada ülkenin en değerli yerli potansiyelleri arasına girdi. Çünkü kademesi vardı, orada belli bir savunma çizgisine bağımlı kalmaksızın, fiziğiyle bölgesini dolduruyordu.

Yani, görünürde stratejiye göre doğru bir savunma dörtlüsü seçilmiş olsa da; Atiba’nın sağ bekte, Ramon’un sol bekte olacağı bir düzen Beşiktaş’ı daha tutarlı savunma yapan takıma çevirebilirdi. Evet, Ramon Kuyt’ın attığı golde olduğu gibi ters kademelerde eksik kalabilirdi ama ilk golde Atiba’ya nazaran daha çabuk ve “bek sezgileri” güçlü olduğu için, Emenike’nin önünü kapatabilirdi. İkinci golde sağ bekte Atiba varken, ofsayt çizgisindeki 4-5 metrelik zig-zaglı görüntü verilmeyebilirdi…

Afaki cümlelerden, sahada olan bitene dönelim. Beşiktaş’ın planı Serdar dışında müthiş işledi. Onun dışında aksayan bir şey daha vardı; genellikle savunmadan top alan Veli’nin telaşa meyilli olması ve kaptırdığı topların Fenerbahçe hücumlarına dönüşmesi. Bilic’in hamlesi miydi, yoksa o aksaklığı hisseden Oğuzhan’ın spontane planımıydı bilinmez… Oğuzhan, kendini orta sahanın gerisine attı ve savunmadan top alan “Pirlo” rolüne büründü. Hatta Almeida’nın ilk golünde muhteşem bir asist yapacak olan Veli için “orada ne işi vardı?” diye düşünen varsa, sebep tam da buydu… Üçüncü golde ise Oğuzhan, bizzat ve tekrardan Beşiktaş’ın gerçek yıldızı olduğunu kanıtlıyordu. Önce orta sahada Mehmet Topal'a attığı düğüm, hızlı bir verkaç ve asist… İlk yarıda, Meireles’in de kırmızısı görmesiyle orta sahada bir fazla oynayan Beşiktaş’ın planı, tabelaya da yansımıştı.

Bazen teknik direktörler, saha içine yaptığı veya yapmadığı hamlelerle güçlü mesajlar gönderirler. Hatta bunlar, çoğu zaman “sözlü motivasyondan” daha güçlü olabilir. Ersun Yanal, 10 kişi kalınmasına rağmen sahadan bir forveti, kulübedeki bir orta sahayla değiştirmek yerine aynı planı sürdürdü. Bu, takımına “Biz böyle de kazanırız!” mesajıydı. Özellikle ikinci yarıda Fenerbahçe de buna karşılık vererek oynadı. Zaten eğer karşınızda “ikinci yarının Beşiktaş’ı” gibi bir takım varsa ve rakibi kendi yarı alanına hapsetmişseniz, sahada bir eksik oynamanız fark etmez. 

Slaven Bilic maç sonunda “İkinci yarıda takımına kenardan en az 10 kez ‘Çıkın şu baskıdan!’ diye bağırdım” diyordu. Demek ki o sahaya, yine sözlü değil uygulamalı bir mesaj vermek gerekiyormuş. Mesela bu maçla iyice “sulu boyadan çizilmiş yıldız” olduğunu kanıtlayan Fernandes kenara alınabilir ve Eneramo sahaya atılabilirdi. Çünkü Beşiktaş çok yorulmuştu, topla zaman kazandıracak kimse kalmamıştı sahada. Eneramo, hem o fizik gücüyle aldığı toplarda zaman kazandırabilir hem de dripling özelliğiyle Fenerbahçe savunmasını tehdit edebilirdi. Böylelikle Bilic de takımına “İleriye çıkın!” mesajını böyle vermiş olurdu.

Beşiktaş’ın ilk planı bir yanlış dışında gayet olumluydu. Ancak oyunun akışına göre ikincil bir planda eksik kalındı. Oyuna hamleler, Fenerbahçe’nin bir kişi eksik oynamasına göre değil, yine ilk plana göreydi. Sakatlanan Veli’nin yerine, yine fizik olarak karşı duracak Necip’in tercih edilmesi ve Atiba’nın yine sol bekte kalması, buna işaret. Oysa 100. yılda bir Fenerbahçe maçı daha vardı Beşiktaş’ın, hatırlarsanız. O derbide de yine Fenerbahçe Fatih Akyel’in kırmızısıyla erkenden 10 kişi kalmıştı. Lucescu da daha ilk yarının bitmesini beklemeden, Yasin’i oyundan almış, Ahmet Dursun’u sahaya atmıştı. Ve o Ahmet Dursun da galibiyet golünü… Yani Luce, oyunun akışına göre ikinci bir plan düşünmüş ve başarmıştı. 

Son dakikada atılan goller, açılan puan farkından bağımsız; Fenerbahçe benim uzun zamandır en güçlü şampiyonluk adayım. Dengeli, düzenli şekilde geniş bir kadro mevcut… Ayrıca bu ligin zirve yarışında en genel geçer kanun olan “fizik olarak fark yaratma” konusunda da çok başkalar. Zaten bu maç da onu belgeledi. Slaven Bilic’in böyle bir rakibe karşı, net bir kazanma planı çizmesi ve büyük ölçüde sahaya yansıtması, yine de takdire şayan. Doğrusunu söylemek gerekirse uzun zamandır Beşiktaş’ın Kadıköy deplasmanlarında net bir kazanma planı uygulayıcısı yoktu. O planların %80’i, “nasıl durdururuz?” temalı oluyordu.

Hugo Almeida, fön çektiği saçlarıyla bu maçta farklı bir şey deneyeceğini belli etmişti zaten. Asisti, zaten hep yaptığı şey; Ronaldo da nasiplenmişti İsveç deplasmanında. Üçüncü gol, Beşiktaş günlerinde naftalinleyip sandığa koymuştu ama o sol ayağından böyle net şutların çıkması da aslında olağandı. Ama ikinci gol… Topa sadece gol olacak kadar dokunuş, Fernando Torres işi! Ocak ayından sonra, arkasında Fernandes değil de “direkt skora oynayan” bir trequartistayla buluşsa, Beşiktaş’ı zirveye iten etkenlerden biri olacaktır. 

Mustafa Demirtaş